Gdzie indziej, jak nie w centrum miasta moglibyśmy zacząć naszą krótką podróż po Kielcach? Rynek, Wyznaczony w okresie średniowiecznej lokacji miasta. Na skwerku stoi figura św. Tekli z II poł. XVIII wieku. Otaczająca Rynek zabudowa pochodzi głównie z XIX i XX stulecia. Warto obejrzeć kamienice: nr 12, w ścianie której wmurowano tablicę upamiętniającą pobyt Tadeusza Kościuszki w Kielcach, i nr 18, czyli kamienicę Sołtyków. Ponadto numerem 1 oznaczono budynek z 1835 r. zajmujący zachodnią pierzeję Rynku, gdzie swą siedzibę ma Urząd Miasta, natomiast pod nr 3 w XVIII-wiecznej kamienicy z podcieniami znajduje się Muzeum Dialogu Kultur - Oddział Muzeum Narodowego w Kielcach, gdzie można zapoznać się z ideą dialogu międzykulturowego oraz innymi kulturami, m.in. romską, żydowską, ormiańską czy muzułmańską, a także z dialogiem toczącym się na różnych płaszczyznach: pomiędzy narodami, religiami, grupami etnicznymi, ale też stylami w sztuce czy architekturze.. Można tu zwiedzić wystawy stałe - archeologiczną, przyrodniczą i etnograficzną oraz ekspozycje czasowe. W 2011 roku ukończono rewitalizację Rynku. Do 2008 roku na Rynku znajdowała się fontanna, będąca niegdyś zbiornikiem przeciwpożarowym, jednak za sprawą rewitalizacji ukończonej w 2011 roku, wygląd tego miejsca znacząco uległ zmianie. W trakcie prac odkryto pozostałości starego renesansowego ratusza z I poł. XVI wieku. Obecnie na płycie placu zaznaczony jest obszar, który zajmowała tamta budowla. Na Rynku stoi pręgierz oraz zamontowana jest pompa wodna. Codziennie o godz. 12 z ratuszowego zegara można usłyszeć hejnał Kielc. Gdybyście byli na Rynku o inne godzinie - kliknijcie na plik audio.

Ulica Henryka Sienkiewicza wytyczona została w latach 20. XX wieku. Znajduje się przy niej wiele zabytkowych budynków. Jednym z nich jest zlokalizowana pod nr 1 Ekumeniczna Świątynia Pokoju, którą wzniesiono w latach 30. XX wieku. Gdy powstawała pełniła funkcję kościoła ewangelicko-augsburskiego. Wybudowana została w stylu klasycystycznym, na planie prostokąta, posiada jednonawowy korpus i wieże od strony północnej. W 1960 roku budynek tytułem dzierżawy przekazano w użytkowanie Parafii Polsko-Katolickiej. Kościół odnowiono, zakładając m.in. marmurowe posadzki. W części ołtarzowej umieszczono duży równoramienny krzyż tzw. jerozolimski. Jest on symbolem, który łączy wszystkich chrześcijan. Obecnie budynek pełni funkcję Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego św. Trójcy, a jednocześnie Ekumenicznej Świątyni Pokoju. Niedaleko świątyni znajduje się pomnik Henryka Sienkiewicza, patrona ulicy. Pomnik, którego elementami jest rzeźba pisarza i dziewięciometrowa kolumna, został odsłonięty w 2010 r., a jego autorem jest prof. Gustaw Zemła. Na pomniku znajdują się na nim napisy: "Qvo vadis" i "Wszyscyśmy bracia" - cytat z powieści "Ogniem i mieczem" oraz "Henrykowi Sienkiewiczowi kielczanie". Na uwagę zasługuje też m.in. dawny Hotel Wersal (nr 31), Teatr im. Stefana Żeromskiego (nr 32), Hotel Bristol (nr 23), Sienkiewiczowska Dzielnica Mieszkaniowa (nr 7, 9 i 12) czy zespół zabudowy klasycystycznej (nr 5, 7, 8). Nasza trasa skręca jeszcze przed rzeką Silnicą na Plac Artystów. Jednak, jeśli postanowicie podążać dalej ulicą Henryka Sienkiewicza, dotrzecie aż do placu Niepodległości i Dworca PKP. Po drodze przejdziecie przez most, przy którym zobaczyć możecie pomnik Jana Karskiego. Był on legendarnym kurierem Polskiego Państwa Podziemnego. Informował zachód m.in. o tym, że na terenie Polski odbywa się masowa zagłada Żydów. Został odznaczony Orderem Orła Białego i medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Jego pomnik odsłonięto 1 maja 2005 roku. Wykonana z brązu rzeźba, według projektu Karola Badyny, przedstawia Jana Karskiego siedzącego na ławce i rozgrywającego partię szachów. Fundatorem rzeźby jest Stowarzyszenie im. Jana Karskiego w Kielcach. Po drugiej stronie rzeki, pod numerem 47 mieści się z kolei dawny gmach Towarzystwa Wzajemnego Kredytu. Obiekt wzniesiono w 1912 roku. Budynek zajmował wówczas Bank Rolny. Fasadę z typowymi dla secesji elementami zdobniczymi, wyłożono w dolnych partiach ciosami czerwonego piaskowca tumlińskiego. Z tego samego materiału wykonano portale. Gmach jest bogato zdobiony ornamentami roślinnymi. W wyniku przekształceń w latach 70. XX wieku powstał Bank Gospodarki Żywnościowej. Zabytkowy budynek został gruntownie odnowiony w latach 90.

Pałac Biskupów Krakowskich, wzniesiony w latach 1637-1644 z inicjatywy biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika, jest wspaniałym i najcenniejszym z zachowanych, przykładem polskiej rezydencji z epoki Wazów. Pomimo pewnych przekształceń dokonanych w XIX wieku obiekt zachował swoją bryłę, dekorację elewacji oraz oryginalny wystrój większości wnętrz. Od lat 70. XX stulecia pałac stał się siedzibą kieleckiego Muzeum Narodowego. W zabytkowych wnętrzach, nawiązujących do pierwotnego wystroju zgromadzono meble, wybitne dzieła malarskie i ceramikę. W skrzydle północnym znajduje się Galeria Malarstwa Polskiego i Europejskiej Sztuki Zdobniczej. Liczy ponad 230 obrazów reprezentujących twórczość malarzy polskich od XVII do XX wieku (do roku 1939) oraz kilkaset dzieł rzemiosła artystycznego. Charakter jej określa bogata kolekcja portretu sarmackiego i malarstwa krajobrazowo-rodzajowego. Można znaleźć tu obrazy m. in. Grottgera, Michałowskiego, Orłowskiego, Szermentowskiego, Gierymskiego, Boznańskiej, Malczewskiego, Wyspiańskiego. W zbiorach rzemiosła wśród wielu eksponatów znajdują się unikalne szkła wytwórców m.in.: czeskich, francuskich i polskich. W czerwcu 2003 roku przy pałacu biskupów krakowskich uroczyście otwarto ogród włoski. Głównym założeniem rekonstrukcji było wierne odtworzenie XVII-wiecznego układu kwaterowego na tarasie ziemnym i wzbogacenie formy wystroju kwater z I poł. XVIII w.

Na placu Najświętszej Maryi Panny znajduje się pomnik ks. Jerzego Popiełuszki oraz tablica poświęcona ks. Piotrowi Ściegiennemu. Jednak najważniejsza jest tu bazylika katedralna. Pierwszy kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny wzniósł w 1171 r. biskup krakowski Gedeon. Obecny wygląd wczesnobarokowej, trójnawowej bazyliki, katedra otrzymała po licznych przebudowach prowadzonych od XIII do XIX wieku. Do najcenniejszych elementów wystroju wnętrza świątyni należą m.in.: ołtarz główny z obrazem pędzla Szymona Czechowicza z I poł. XVIII wieku, późnogotycki tryptyk z ok. 1500 r. ze sceną koronacji Matki Boskiej, marmurowy, renesansowy nagrobek Elżbiety z Krzyckich Zebrzydowskiej, barokowa płaskorzeźba Matki Boskiej wykonana z galeny (wydobytej koło Kielc), liczne interesujące epitafia z XVII-XIX w. oraz wczesnobarokowy marmurowy portal z 1635 r. z herbem kardynała Jana Albrechta Wazy. Szczególną czcią wśród wiernych darzony jest koronowany przez papieża Jana Pawła II obraz Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej - patronki miasta. Na piętrze katedry znajduje się natomiast skarbiec, w którym zgromadzono cenne dzieła sztuki sakralnej, m.in. dary Kazimierza Wielkiego: gotycki kielich oraz relikwiarz herbowy z wizerunkiem głowy św. Magdaleny z II poł. XIV wieku. Z zabytków rękopiśmiennictwa do najcenniejszych należą Antyfonarz Kielecki z XIV wieku oraz oprawiony w deski obciągnięte skórą cielęcą mszał z przełomu XV/XVI wieku. Ciekawa kolekcja ornatów obejmuje okres od II poł. XV do początku XIX stulecia. Z innych interesujących elementów katedry warto spojrzeć na marmurową tablicę z okresu oświecenia zlokalizowaną w zamurowanym portalu kościoła w północnej ścianie kościoła. Ufundował ją w II poł. XVIII wieku ks. prymas Michał Poniatowski. Tablica podaje polskie jednostki długości, ciężaru i powierzchni, przedstawiając zarazem podstawowy wzorzec miary długości - łokieć koronny. Wyryto na niej także wzorce stopy paryskiej i angielskiej. Ponadto na terenie przyległym do świątyni znajduje się płyta nagrobna Wojciecha Bartosza Głowackiego, bohatera spod Racławic, zmarłego w Kielcach w 1794 r. na skutek ran odniesionych w bitwie pod Szczekocinami.

Za stylowym, wykonanym z bierwion drewnianych ogrodzeniem, przykrytym dwuspadowym daszkiem gontowym, znajduje się XVIII-wieczny, modrzewiowy Dworek Laszczyków. Rezydencja służyła tej nobliwej rodzinie ponad 100 lat, aż do roku 1976, kiedy to przeszła na rzecz skarbu państwa. Budynek poprzedzony jest od frontu gankiem, a wejście zdobi portyk kolumnowy. Trzeba wspomnieć, że jest to ostatni drewniany obiekt tego typu na terenie Kielc. Obecnie mieści się tu siedziba dyrekcji Muzeum Wsi Kieleckiej oraz sale wystaw czasowych.

Muzeum powstało w budynku dawnego gimnazjum dzięki Aleksandrze Dobrowolskiej. Gmach gimnazjum zbudowano w I poł. XVIII wieku z inicjatywy biskupa Konstantego Felicjana Szaniawskiego. Szkoła funkcjonowała tu (z nielicznymi przerwami, przyjmując różne nazwy i formy) do jesieni 1962 r. Jej wychowankami byli m.in. Piotr Ściegienny, Aleksander Głowacki (Bolesław Prus), Stefan Żeromski, czy Gustaw Herling Grudziński.

Świątynię tę opisał w "Syzyfowych pracach" Stefan Żeromski. Wzniesiona została w I połowie XVII wieku. W kruchcie umieszczono liczne tablice upamiętniające m.in. polskich profesorów z sąsiadującej z kościołem szkoły. Wyposażenie świątyni pochodzi głównie z XVIII wieku - barokowe i późnobarokowe ołtarze, ambona, trzykondygnacyjny chór. Warto też spojrzeć na sklepienie kolebkowe z lunetami, które zdobi późnorenesansowa dekoracja stiukowa.

Park Miejski im. Stanisława Staszica jest jednym z najstarszych parków miejskich w Polsce. Założony w latach 30. XIX wieku, jako "ogród miejski". Powstał częściowo na terenach spacerowych Szkoły Akademiczno-Górniczej powołanej przez Stanisława Staszica w 1816 roku. Wejście zdobią dwa filary z czerwonego piaskowca. W parku zobaczyć można popiersia: Stanisława Staszica i Stefana Żeromskiego. Przy murze oddzielającym park od pałacyku Tomasza Zielińskiego widnieje romantyczna baszta, popularnie nazywana "Plotkarką". W zachodniej części tych zielonych terenów, w pobliżu ul. Solnej, znajduje się z kolei płyta upamiętniająca przeprowadzoną przez partyzantów AK akcję likwidacji niemieckiego konfidenta. Nad stawem stoi natomiast rokokowa figura św. Jana Nepomucena autorstwa Jakuba Korneckiego - XVIII w. rzeźbiarza kieleckiego. Park im. Staszica to świetne miejsce na krótki odpoczynek. Można tu posiedzieć nad wspomniany wcześniej stawem, pooglądać fontannę i rzeźby, posłuchać muzyki dobiegającej z muszli koncertowej, napawać się tutejszą przyrodę, a także odwiedzić niewielką ptaszarnię. Gdy postanowicie, że przerwa dobiegła końca, ruszymy dalej.

Bijące u stóp Wzgórza Zamkowego źródełko, nazwę swą zawdzięcza fabule "Syzyfowych prac" Stefana Żeromskiego. W stojącej nad nim altance, Marcin Borowicz obserwował swą pierwszą platoniczną miłość - Annę Stogowską, zwaną Birutą. Stąd też ustawiono tu rzeźbę "Przysięga miłości" autorstwa Ryszarda Wojciechowskiego w 1973 roku.

Pomnik dzika to coś więcej niż tylko rzeźba zwierzęcia. Nawiązuje on bezpośrednio do legendy związanej z powstaniem Kielc. Dawno, dawno potem, przed ponad 900 laty, Mieszko, syn Bolesława Śmiałego wyruszył wraz z kompanami na polowanie na dzika. W pewnym momencie odłączył się od swoich ludzi, chcąc samotnie przeciąć drogę uciekającemu zwierzęciu. Jednak po długiej i męczącej jeździe zrobił postój, zasypiając na polanie. Przyśniło mu się wtedy, że napadli go zbójcy i postanowili wlać mu truciznę do ust. Gdy zaczął tracić siły objawił mu się św. Wojciech. Nakreślił on pastorałem szlak, który zamienił się w strumień. Kiedy Mieszko się przebudził ujrzał źródło, którego wcześniej tam nie było, a gdy skosztował wody od razu odzyskał moc. Wracając do swych kompanów znalazł po drodze olbrzymie białe kły, skąd też wzięła się nazwa miasta Kielce, albowiem Mieszko po całej tej historii postanowił założyć tu osadę nazywaną początkowo Kiełcami. Strumień z kolei nazwano Silnicą, od przywróconych księciu sił. Szczegółowo legenda ta jest opisana na sześciu tablicach zamieszczonych wokół rzeźby dzika. Sam pomnik postawiono w 2006 roku, a jego autorem jest Bolesław Michałek. Figura z piaskowca ma 2,2 m wysokości i waży ponad 4,5 tony. Ciekawostką jest, że rzeźba nazywana jest “Kiełek”, a miano to wymyśliły dzieci z Jaworzynki, które oglądały ją jeszcze w pracowni artysty.

To już koniec podróży, a my z powrotem dotarliśmy na kielecki rynek, na którym zaczynaliśmy naszą wycieczkę. I w ten sposób minęła raptem godzina, a Wy zdążyliście zobaczyć najważniejsze zabytki Kielc. Oczywiście, jeśli chcecie bardziej szczegółowo poznać stolicę województwa świętokrzyskiego, a gwarantujemy, że jest co zwiedzać, zapraszamy do wybrania innych tras Footsteps!